Täzelikler

Ýewropada ýaşlara sanly başarnyklaryň öwredilişi

Ýewropada sanly başarnyklar birnäçe okuw çemeleşmesini ulanyp öwredilýär. Elbetde bu ýagdaýlarda çemeleşmeler parallel ulanylyp bilner ýa-da bilim derejesi baglylykda üýtgäp biler.

Umuman, başlangyç bilimde iň köp ýaýran çemeleşme sanly usuly öwretmekdir okuw sapaklary hökmünde başarnyk, hökmany aýratyn mowzuk hökmünde orta bilimde bolsa bu köplenç edilýär. Bu tendensiýa 2019-njy ýyldaky “Eurydice Digital” hasabatynda eýýäm görlüpdi.

Okuw meýilnamalarynyň utgaşmasy bilen milli dereje nukdaýnazaryndan dürli ýagdaýlara syn etmek bolýar. Ýokarda ara alnyp maslahatlaşylan üç çemeleşmäniň ikisiniň bilelikde ulanylmagy adaty zatdyr (Daniýa, Estoniýa, Gresiýa, Fransiýa, Latwiýa, Lýuksemburg (diňe başlangyç bilimde), Wengriýa, Awstriýa, Polşa, Portugaliýa, Şwesiýa we Çernogoriýa). Käbir ulgamlar (Çehiýa, Lihtenşteýn we Serbiýa) hatda okuw meýilnamalarynyň üçüsini hem ulanýar.

Beýleki tarapdan, käbir ulgamlar başlangyç we aşaky döwürde diňe bir orta bilim okuw meýilnamasyny goldaýarlar. Mysal üçin, Bolgariýada, Slowakiýada, Bosniýada we Gersegowinada, Demirgazyk Makedoniýada we Türkiye, sanly başarnyklar diňe Italiýada hökmany aýratyn ders hökmünde öwredilýär Finlýandiýanyň sanly başarnyklary diňe okuw meýilnamasy hökmünde öwredilýär.

Netijede, dokuz ýurtda birinji synpdan sanly başarnyklaryň hökmany aýratyn ders hökmünde öwredilýändigini hem bellemelidiris (Gresiýa, Latwiýa, Polşa, Portugaliýa, Bosniýa we Gersegowina, Lihtenşteýn, Çernogoriýa, Serbiýa we Türkiye).

Laçyn MOMMADOWA, 

Döwletmämmet Azady adyndaky Türkmen 

milli dünýä dilleri institutynyñ Iňlis dili we 

edebiýaty fakultetiniñ 1-nji ýyl talyby.